Als uitgever krijg ik vaak de vraag: Worden er nog wel boeken verkocht? Vaak ondersteund met de opmerking: ‘Ik koop echt nooit een boek’ of ‘ik download e-books met honderden tegelijk’.
Ze zijn vaak verbaast als ik over dat laatste niet boos wordt. De boekenmarkt heeft pas een verlies in omzet als deze downloader zonder internet al deze boeken daadwerkelijk had gekocht. Dit is natuurlijk niet het geval en zo is er eigenlijk niet zoveel verloren. Laten we kijken naar de verkoopcijfers van 2016.
Stijging in boekenomzet
Tijdens de economische crisis heeft de boekenmarkt het zwaar gehad. Lezen is (voor de meeste mensen) geen eerste levensbehoefte. Maar de boekverkoop komt uit het slop. De boekenomzet beleefde in 2016 een ferme stijging van 5,3 procent. Na een stijging van 3,5 procent in 2015 is dit het tweede achtereenvolgende jaar, sinds de crisis, dat de omzet substantieel steeg.
De omzet van algemene boeken (inclusief e-boeken) was in 2016 €521 miljoen. Dit is een afzet van 41 miljoen algemene boeken. Daarmee zit de markt weer op het niveau van 2013.
Fictie
Fictie is verreweg het hoofdgenre met de meeste verkoop, maar het is ook het genre dat het meest heeft geleden tijdens de crisis. ‘Fictie algemeen’ daalde ook in 2016 met 3% en ook de vertaalde literaire roman daalt. Een grote stijging in het genre ‘spannende boeken’, dat binnen fictie valt, haalt de omzet weer omhoog.
Stijgende genres
Andere genres die het goed doen zijn de jeugdliteratuur en boeken over eten en drinken. Een genre dat veel terrein wint zijn sportboeken. Hier was een omzetgroei van maar liefst 64%. Nog een stijging is te zien bij de Engelstalige boeken. Uit Consumentenonderzoek Boekenvak blijkt dat 72% van de consumenten onder 25 jaar leest in het Engels. Dat is een groot verschil met bijvoorbeeld de groep boven de 65 jaar, waarbij slechts 17% in het Engels leest, en dit is nu ook in de verkoopcijfers te zien.
Jeugdliteratuur
Vooral de jeugdliteratuur is tijdens de crisis goed overeind gebleven. Uit consumentenonderzoek dat GfK doet voor de Stichting Marktonderzoek Boekenvak blijkt dat meer dan de helft van de ouders minstens wekelijks voorleest aan hun kinderen. Ook blijkt dat groep 55-plus regelmatig jeugdliteratuur koopt en maar liefst vier van de tien keer zonder speciale reden. Je zou kunnen stellen dat jeugdliteratuur een hogere urgentie heeft bij consumenten.
E-boeken
Nu is ongeveer 15 procent van alle verkochte lineaire boeken (dus geen reisgidsen, studieboeken, prentenboeken et cetera) een e-book. Zegt Daniel Ropers van bol.com in de Volkskrant. Dit beamen de cijfers in BoekBlad en deze 15% staat gelijk aan 2,7 miljoen verkochte e-boeken. Een interessant feit is dat negen op de tien e-boeklezers ook nog steeds papieren boeken lezen. E-boeken lezen is dus geen afscheid van het papieren boek.
Onderzoekscijfers
Deze cijfers worden onderzocht door GfK en openbaar gemaakt door KVB Boekwerk. Je kunt ze zelf nalezen op http://kvbboekwerk.nl/jaarcijfers
